مجید ملامحمدی، نویسنده در گفتگو با خبرنگار مهر به اینکه خط قرمزهایی در ارتباط با نوشتن از پیامبر (ص) و امامان معصوم وجود دارد که باید رعایت شود، اشاره و بیان کرد: نویسندگان نمیتوانند رفتار و گفتاری را به ائمه معصومین (ع) نسبت دهند و آنچه درباره این بزرگواران مینویسند، حتماً باید مستند به اسناد و مدارک تاریخی و کتب موثق شیعی باشد، اما در ارتباط با شخصیتهای دیگر و توصیف فضاها چنین محدودیتهایی وجود ندارد.
نویسنده کتاب «خوابی پر از شکوفه و شاپرک» معتقد است، ورود شخصیتهای فرعی به داستاننویس کمک میکند تا با تعلیق، شخصیتپردازی و توصیف فضاها، داستان را برای مخاطب خود جذابتر کند؛ به شرط اینکه به اصل داستان خدشهای وارد نشود. البته در ارتباط با شخصیتهای معروف مذهبی ـ تاریخی چون سلمان و عمار یاسر و حر بن ریاحی هم نمیتوان به خیالپردازی پرداخت؛ به هرحال ممکن است این رویه اشتباه، جدی گرفته شود و نویسندگان، تحت هیچ شرایطی حق ندارند تاریخسازی کنند.
ملامحمدی در یکی از داستانهای خود که درباره واقعه عاشوراست، شخصیتی که چندان مطرح نبوده را محور قرار داده است. «هفهاف ابن مهند»، از جمله دوستداران امام حسین (ع) است که دیر به کربلا میرسد؛ زمانی که خیمهها آتش گرفته و سیدالشهدا (ع) و یارانش به شهادت رسیدهاند. ملامحمدی ماجرای کربلا را از زبان این شخص که چندان شناخته شده نیست روایت کرده است.
به گفته نویسنده «آخرین هجرت»، تاریخ اطلاعات چندانی درباره بعضی شخصیتها، رویدادها و اماکن نداده است؛ پس نویسنده میتواند به تخیل خود پناه ببرد و داستانسرایی کند؛ آن هم در دنیای امروز که زبان هنر، حرف اول را میزند، اما در ارتباط با چهرههای معروف نباید تاریخسازی شود؛ با این شرایط طبیعی است که نوشتن درباره پیامبر (ص) و امامان، به مراتب دشوارتر است؛ چرا که هم داستان باید خواندنی و جذاب باشد و هم نباید مستندات تاریخی را نادیده گرفت.
ملامحمدی در پاسخ به اینکه پیشزمینه ذهنی مخاطب تا چه اندازه به نویسنده در نوشتن از حواشی یک رویداد تاریخی مذهبی کمک میکند؛ چرا که ممکن است بچهها هیچ آشناییای با زندگی پیامبر و وقایعی چون عاشورا نداشته باشند، بیان کرد: نوشتن برای بچهها کار بسیار دشواری است. نویسندگان باید به این نکته توجه کنند که ممکن است بچهها از طریق رسانه ملی، کتابهای درسی و حتی معلمان خود با کلیتی درباره امام علی (ع) یا عاشورا آشنا شده باشند، اما وقتی حواشی را در قالبی خواندنی به آنها منتقل کنیم، آن را واقعی و مستند میپندارند؛ از اینرو بهتر است تاریخ و مستندات تاریخی را با دقت به آنها منتقل کنیم.
نویسنده کتاب «رنگین کمانی از نور»، افراط و تفریط را یکی از آسیبهای جدی در ارتباط با آثار و داستانهای دینی دانست و افزود: معصومین، گرچه موصوف به صفات والا و برجسته انسانی بودهاند، اما زندگی معمولی و سادهای داشته و از این نظر تفاوتی میان آنها و مردم نبوده؛ پس بهتر است نویسندگان شخصیتهایی باورپذیر از این بزرگواران به دست دهند.
نظر شما